Nieuwbouw rolstoelwoning in Varsseveld.
Het gezin had de mogelijkheid voor het bouwen van een volledig aangepaste nieuwbouwwoning op een vrije kavel. Ir Grootveld ontwierp een volledig aangepaste, praktische gezinswoning. Naast de integrale toegankelijkheid van de gehele woning is er een leef- en zorgeenheid op de begane grond voor de complexe verzorging van de zoon van de familie.
Algemeen.
De zoon is bekend met een ernstige spierziekte en zit in een rolstoel. In de toekomst is een verdere achteruitgang te verwachten. Er zal dan meer zorg aan huis nodig zijn, waarbij ook grote hulpmiddelen gebruikt worden. De familie kreeg een kavel aangeboden en wilde daar een vrijstaande, aangepaste woning bouwen. Deze moest geschikt zijn voor de toekomstige zorg aan hun zoon. Ook wanneer hij 18 is (en mogelijk 90 kilogram weegt) zal hij, elke dag opnieuw, verzorgd moeten worden. Met grote hulpmiddelen als tillift en elektrische rolstoel. Het moet zonodig functioneren als een verpleeg- of ziekenhuis, maar mag er om begrijpelijke redenen niet zo uitzien. De woning is in de eerste plaats een fijne gezinswoning in een leuke wijk. Waar het gezin met plezier kan wonen. Een creatief ontwerp naar eigen wens. Praktisch ingedeeld, zodat de woning ook als investering zijn waarde behoudt.
De architectkeuze.
Men ging in eerste instantie op zoek naar een architect uit de omgeving. Dat heeft als voordeel, dat overleg eenvoudig plaats kan vinden. Zeker in de beginfase kan dat handig zijn. Verder is zo'n architect meestal goed ingevoerd bij de plaatselijke instanties, wat handig kan zijn bij de vergunningverlening.
De meeste architecten hebben te weinig kennis op het gebied van ergonomie, thuiszorg en ernstige handicaps. Terwijl dat toch een belangrijk uitgangspunt was. Vaak wordt er dan informatie opgezocht in handboeken. Deze gaat meestal niet verder dan de algemene eisen rond deurmaten en draaicirkels. En voor de dagelijkse zorgverlening aan personen met ernstige, progressieve aandoeningen is dat onvoldoende. Dus zoekt de ontwerper zelf een oplossing en probeert daarbij het wiel opnieuw uit te vinden. Het eindresultaat blijkt dan niet altijd de best mogelijke oplossing te zijn.
Het dilemma.
De familie benaderde Ir Grootveld voor advies. Met zijn expertise rondom de zorg zou hij de bouwplannen van een andere architect kunnen beoordelen. Hij vult daarmee diens gebrek aan specifieke kennis aan. Bij deze werkwijze bedenkt Ir Grootveld geschikte oplossingen, die de andere architect vervolgens in zijn ontwerp opneemt. Een combinatie dus van een plaatselijke architect en specifieke deskundigheid van elders.
Het kan blijkenen, dat de oorspronkelijke plannen (deels) voor verbetering vatbaar zijn. Dat betekent natuurlijk extra teken- en overlegwerk. Hiermee zijn kosten en tijd gemoeid. Bij kleinere verbouwingen is het voordeel van een bruikbaarder bouwplan deze kosten en tijd meestal waard. In geval van een compleet woonhuis, is deze werkwijze een stuk lastiger. Wanneer blijkt, dat een ontwerp op belangrijke onderdelen volledig herzien moet worden, kunnen de extra kosten aardig oplopen.
Het ontwerpproces.
Ir Grootveld treedt ook zelf als hoofdarchitect op. Hij is een creatief ontwerper en als geregistreerd architect (TU-Delft) betrokken bij het bouwen voor de zorg. Voordeel is, dat alle specifieke ergonomische kennis direct in het ontwerp kan worden meegenomen. Het bouwplan wordt dan integraal, inclusief alle aanpassingen, op de wensen van de familie afgestemd. Alles blijft dan in één hand. Omdat dubbel tekenwerk of overleg wordt voorkomen is er ook een besparing in tijd en kosten.
Ir Grootveld kreeg deze opdracht. Eerst moest onderling overeenstemming worden bereikt over creatieve en praktische plattegronden, uitgaande van alle woonwensen van de familie en de geldende overheidseisen. De familie wilde graag een grote woonkeuken, en een aparte zitkamer. De aangepaste ruimten voor de zoon liggen op de beganegrond. Zo kan hij straks, met zijn rolstoel geheel zelfstandig overal komen.
Vervolgens overlegde de familie met Ir Grootveld over de gewenste uiterlijke verschijningsvorm. Dit gebeurde aan de hand van sfeerbeelden en referentiefoto's. De familie had een dertiger-jaren-stijl voor ogen. De gevels moesten een eenheid vormen met de gewenste plattegronden. Verder moesten zij aansluiten bij de smaak van familie en Welstandscommissie. Er is gebruik gemaakt van speklagen, siermetselwerk en een pyramidekap met grote dakoverstekken.
De bouwvoorbereiding.
Voor het noodzakelijke vooroverleg met de familie waren er natuurlijk extra reiskosten vanwege de afstand, maar een groot probleem bleek dat niet te zijn. In slechts enkele overlegronden kwam het complete ontwerp tot stand, inclusief alle benodigde aanpassingen. De meeste verdere contacten verliepen via email, telefoon en post. Het betrekken van een ontwerper van buiten de regio bood ook voordelen. Zeker omdat deze zijn kennis op gebied van bouwkunde en de Wmo kon combineren. Ir Grootveld kon in het overleg met de gemeente Oost-Gelre deze specifieke kennis inbrengen. Evenals zijn ervaringen met andere gemeenten. Dat leverde nieuwe gezichtspunten op.
In de periode van december tot maart vond de volledige bouwvoorbereiding plaats. Vanaf de eerste ontwerpvoorstellen, tot en met de bestektekeningen voor de bouwaanvraag, en de werktekeningen voor de aannemer. Er waren een aantal wijzigingen tijdens deze periode, in verband met aanvullende wensen van zowel de familie als de gemeente. De totale ontwerpkosten bleven, ondanks de afstand, lager dan de gebruikelijke architectenhonoraria. Een bouwkundige uit de omgeving voerde het uitvoeringsoverleg met aannemer en gemeente, en begeleidde de bouw. Daarvoor was de specifieke inbreng van Ir Grootveld minder vereist.
Het subsidie-overleg.
Behalve met de afdeling Bouwzaken van de gemeente Oost-Gelre was ook overleg nodig met de afdeling Wvg (tegenwoordig Wmo). Doordat Ir Grootveld vanaf het begin bij de plannen betrokken was, kon hij bij dit overleg direct zijn kennis inbrengen. Vastgesteld moest worden waarom (en in hoeverre) deze nieuwbouw van een vrijstaande woning voor de Wvg een goedkopere optie was dan het aanpassen van de bestaande woning. Hij ontwierp derhalve voor zowel de nieuwe als de bestaande woning een voorbeeldplan. Met alle noodzakelijke, geïndiceerde aanpassingen. Op grond hiervan maakte hij een uitgesplitste raming van de mogelijk subsidiabele kosten voor beide gevallen. Voldoende gedetailleerd voor een goede, onderlinge vergelijking van de kosten. Dit gaf de gemeente snel duidelijkheid.
Het was geen verrassing dat nieuwbouw goedkoper bleek te zijn. De gemaakte kostenramingen bleken een goede basis voor de onderhandelingen over het bedrag, dat volgens de gemeente met de "goedkoopst adequate" oplossing gemoeid zou zijn. Dat versnelde het bereiken van overeenstemming over het toe te kennen subsidiebedrag aanzienlijk.
