Tillen en transfers.

Met hulp van een vlakke, gladde plank of andere ondergrond kunt u makkelijker van bv. stoel naar bed schuiven zonder te behoeven opstaan. Ook met verminderde beenkracht. Met een draaischijf kunt u, eventueel met hulp, makkelijker van de ene naar de andere positie draaien. Dit vergemakkelijkt bv. het in en uit een autostoel komen. Beide typen hulpmiddelen zijn in de handel verkrijgbaar. Wie een beetje handig is, kan met wat hulp van spullen uit de bouwmarkt ook zelf een schuifplank of draaischijf maken.

Afbeelding: Domicare.

Een flexibele en redelijk goedkope manier van tillen met een hulpmiddel. De gebruiker hangt in slings of beugels aan een (al dan niet verstelbaar) tiljuk. Afmetingen zijn plm. 800x1700mm, draai 1800mm. Een dergelijke lift is flexibel en overal bruikbaar. Elders in huis, maar ook bij oma of op de camping. Hij werkt (door het duwen) zwaarder en verdraagt daarom vrijwel geen niveauverschillen in de vloer. Tegenwoordig bestaan er tilliften met elektromotor voor ondersteuning bij het duwen. Het hulpmiddel neemt, zowel bij gebruik als in parkeerstand, tamelijk veel ruimte in. Omdat het apparaat vooral in en bij de badkamer wordt gebruikt, kan het daar doorgaans ook na gebruik (uit het zicht) gestald worden.

In een "passieve" lift wordt de gebruiker zonder eigen inbreng getransporteerd. Deze hangt meestal in op maat gemaakte tilslings. Met behulp van een verstelbaar tiljuk kan dat in diverse standen, van bijna liggend tot zit.
In een "actieve" lift werkt de gebruiker zelf mee, maar wordt daarbij met beugels of slings ondersteund. Er bestaan gemotoriseerde versies, waarmee een gebruiker zichzelf zonder hulp kan tillen en verplaatsen.

Afbeelding: Domicare.

De gebruiker hangt in slings of in een beugel onder aan de tilcassette met een omhoog en omlaag functie, die langs een plafondrail wordt bewogen. Meestal handmatig geduwd, maar er bestaan ook elektrische systemen van voortbeweging. Die worden door de verzorger of de gebruiker zelf bediend. In het laatste geval kan deze zich zelfstandig tillen en verplaatsen. Een plafondsysteem werkt licht, er hoeft immers geen groot, los apparaat geduwd te worden over een soms ongelijke vloer. Een draai van 1500-1700mm is voldoende. Er is ook minder stallingsruimte nodig.

Met een "overpaksysteem" mag de plafondrail door obstakels (bv. deuren en plafondbalken) onderbroken zijn. Voordeel is dat in huis niet gebroken hoeft te worden, om de rail via plafondhoge deuren door te kunnen voeren. Zo'n onderbroken rail is ook te combineren met schuifdeuren. Nadeel is de telkens terugkerende, extra benodigde handeling van het overpakken zelf.

Nadelen zijn er ook. Zo is tillen alleen mogelijk op de plaatsen waar zich een rail bevindt. Ook is de passage van (schuif-)deuren lastig (maar niet onmogelijk), en vormen de rails een weinig fraai gezicht. Soms zijn voor de rail bouwkundige (plafond)voorzieningen nodig, in verband met bevestigingsmogelijkheden of draagkracht. De gangbare beton- en houten vloeren hebben doorgaans voldoende draagkracht voor de plafondrail, verlaagde plafonds vrijwel nooit.

Lijnvormig tilgebied.

Een lijnvormig tilgebied (alleen van punt a naar punt b) ontstaat onder een rechte of gebogen rail. Hierbij zijn er alleen onder het tracé van de rail tilmogelijkheden. Door middel van wissels, splitsingen en draaischijven kan het systeem eindeloos worden uitgebreid. Desnoods tot een volwaardig spooremplacement over het plafond. Overal waar rails lopen kan dan (lijnvormig) getild worden. Let op dat deze verbindingselementen onderhoudsgevoelig zijn en het gebruik lastiger (kunnen) maken.

Vlakvormig tilgebied.

Een vlakvormig tilgebied ontstaat door middel van een zogeheten "X-Y constructie". Daarbij lopen twee evenwijdige rails aan weerszijden van het plafond, waarlangs een derde rail heen en weer beweegt, waar de tilcassette aan hangt. Ongeveer zoals bij een loopkatkraan in een fabriek. Op deze wijze wordt het mogelijk om op elke gewenste plek in een ruimte te kunnen tillen. Zo'n ruimte dient wel rechthoekig te zijn. Bij anders gevormde ruimten (schuin, L-vormig, rond ed.) blijven de gedeelten buiten het rechthoekige tilgebied onbereikbaar.

Tiljuk en sta-op-hulp.

Afbeelding: Sanmedi.

Een tilarm systeem, bevestigd aan bv. aan wand of plafond (waar het vaakst getild wordt) is betrekkelijk goedkoop, maar de mogelijkheden zijn beperkt. Het gaat om een vergelijkbare constructie als een plafondlift, met de tilcassette gefixeerd op één vaste, aan muur of plafond bevestigde tilarm. Nog eenvoudiger is de "pakpaal", waaraan men zich zonder elektrische tilhulpmiddelen op eigen kracht uit bv. een bed kan omhoog werken. Plaatsgebonden constructies als deze kunnen in een aantal gevallen toch van veel nut zijn. Ze zijn snel en eenvoudig te realiseren en ook weer weg te halen.

Naast dergelijke vast opgestelde tilarmen bestaan er verplaatsbare tiloplossingen. Zoals het vrijstaande metalen frame met tilunit. Bij tijdelijke tilsituaties is het een voordeel dat de woning onbeschadigd blijft omdat nergens geboord behoeft te worden. Ook kan het systeem simpel gedemonteerd en elders weer opgebouwd worden.

Van een geheel andere orde zijn de liftfuncties als hulp bij het opstaan vanaf zitmeubelen of toiletpotten. Zo kent iedereen de "sta-op-stoel", die in vele uitvoeringen te koop is. Voor de toiletgang zijn er hefliften als hulp bij het opstaan, die naast de toiletpot worden gemonteerd. Dit werkt goed wanneer beugels niet meer voldoen en een tillift (nog) niet nodig is. Soms zijn toiletpot en lift geïntegreerd.

Badliftjes.

Afbeelding: Practicomfort.

Bij toenemende beperkingen wordt een bad moeilijker betreedbaar. Terwijl het, zeker bij kinderen, een heilzame, therapeutische werking kan hebben. Met een badlift kan de lastige en gevaarlijke transfer in en uit een bad langer worden volgehouden. Het gaat om verschillende systemen, waarmee het lichaam via opblaas- span- of hefsystemen omhoog en omlaag gebracht wordt. Dit maakt het in- en uitstappen gemakkelijker en veiliger. Sommige systemen worden vast gemonteerd, andere zijn gemakkelijk mee te nemen. Houd er rekening mee dat het baden belastend blijft voor de eventuele verzorgers. Met of zonder badlift.